ACM: beperk eigendom tot drie landelijke zenders bij frequentieverdeling

De Autoriteit Consument & Markt stelt in een advies aan het ministerie van Economische Zaken & Klimaat dat één partij voortaan maximaal drie landelijke frequentiekavels mag bezitten, ongeacht ongeclausuleerde of geclausuleerde kavels. Thans zijn dat er vier.

Talpa Network bezit met Sky Radio, Radio 538, Radio Veronica en Radio 10 vier landelijke kavels. De ACM stelt dat  de huidige gebruiksbeperking en de clausuleringengeen waarborgen bieden voor effectieve concurrentie. Talpa Network met vier frequentievergunningen beschikt namelijk al over een zodanig groot marktaandeel dat er sprake kan zijn van marktmacht.

De ACM stelt verder dat gelet op de marktaandeelconcentraties op de radioluister- en de radioadvertentiemarkt, de wisselwerking tussen deze beide markten en de structurele kenmerken van deze markten dat er sprake is van mededingingsrisicos die ervoor kunnen zorgen dat er geen effectief concurrerende markt is.

Van potentiële toetreders gaat geen concurrentiedruk uit gelet op de hoge toetredingsdrempels. Op de radioluistermarkt is sprake van zeer lage overstapdrempels voor consumenten en hier gaat een compenserende concurrentiedruk vanuit om de kwaliteit voldoende hoog te houden. De ACM ziet de mededingingsrisicos dan ook met name op de radioadvertentiemarkt.

Marktaandelen reclamemarkt

One Media Sales, het radioreclameverkoopbedrijf van Talpa Network die ook de reclame verkoopt voor Sublime (Mediahuis) en de radiostations van RadioCorp (100% NL en Slam!) haalde volgens de ACM 50 tot 60 procent van de nettobestedingen binnen in de radioreclamemarkt. Daarvan was in 2021 40 tot 50 procent voor de radiostations van Talpa Network en slechts maximaal 10 procent voor Sublime en RadioCorp. Het aandeel van Talpa Network is wel iets gedaald aangezien in 2018 nog 50 tot 60 procent voor Talpa Network was.

DPG Media haalde met Qmusic in 2021 20 tot 30 procent binnen, terwijl dat in 2019 nog 10 tot 20 procent was.  De NPO haalde zowel in 2019 als 2021 20 tot 30 procent van de markt binnen.

Concurrentieproblemen

Voortzetting van de huidige beperkingen op het frequentiegebruik (clausuleringen en gebruiksbeperking) zullen volgens de kartelwaakhond aldus in onvoldoende mate bijdragen aan het bieden van waarborgen voor effectieve concurrentie op de radioadvertentiemarkt

Door een gebruiksbeperking van maximaal drie frequentiekavels in het bezit van 驮 partij te hanteren, wordt ook ten aanzien van de FM-frequenties voorkomen dat de effectieve concurrentie op de radioluister- en advertentiemarkt
wordt beperkt.

Wegvallen clausuleringen bevorderlijk voor concurrentie?

De ACM stelt dat met het wegvallen van clausuleringen op de frequentiekavels dit gevolgen kan hebben voor de diversiteit van het luisteraanbod. Een toelichting op de twee voorgenomen clausuleringen (Nederlandstalige muziek
en Nieuws en Actualiteiten) lijkt de ACM vanuit oogpunt van transparantie wenselijk. Het aspect van pluriformiteit van het aanbod betrekt de ACM verder niet in haar overwegingen. Indien er bij de voorgenomen veiling twee geclausuleerde in plaats van de tot op heden vijf geclausuleerde frequentiekavels worden geveild, hebben aanbieders meer mogelijkheden tot het verwerven van luisteraars, zonder beperkende voorschriften. Dit is naar verwachting bevorderlijk voor de mededinging mits een gebruiksbeperking van maximaal drie frequentiekavels wordt gehanteerd.

Radio Veronica

Radio Veronica heeft van het Agentschap Telecom, dat onder minister Micky Adriaansens valt, een last onder dwangsom gekregen van 60.000 euro waarvan deze dwangsom minstens één keer betaald dient te worden. Dit vanwege het overtreden van de voorwaarden van de radiofrequenteis. Eigenaar Talpa Network is in beroep gegaan hiertegen. De radiozender moet minstens 85 procent muziek uitzenden met maximaal 4,3 procent uit gangbare hitlijsten waarbij de muziek ouder dan 5 jaar moet zijn en geen klassiek en/of jazz mag worden uitgezonden. Gebleken is dat de radiozender te veel gesproken woord uitzendt volgens Agentschap Telecom; Talpa Network betwist de berekening.

Vergunning voor 10-12 jaar

De ACM adviseert verder dat vergunning voor 10 tot 12 jaar worden vergeven. Daarbij noemt de ACM ontwikkelingen als het beperken van de clausuleringen, het aanscherpen van de gebruiksbeperking en de recente veiling van DAB+ laag 7, die het voor ACM lastig maken om een betrouwbaar toekomstbeeld te schetsen van de ontwikkeling van de concurrentiesituatie in de komende 10 tot 12 jaren. In dat licht noemt de ACM wel de overweging dat het  denkbaar is dat de vergunningen voor een kortere termijn dan 10 tot 12 jaren te verlenen, zodat halverwege kan worden beoordeeld of de gebruiksbeperking en clausuleringen nog in voldoende mate bijdragen aan de doelstellingen.

13 december 2022 doet het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (CBB) uitspraak over de door Talpa Network, FD Mediagroep en RadioCorp aangespannen beroepszaak inzake de uitspraak van de Rotterdamse rechtbank die een herverdeling van de landelijke radiofrequenties eist per 1 september 2023.

De verwachting is dat minister Micky Adriaansens (VVD) de komende weken uitsluitsel zal geven over hoe zij een veiling invulling wil geven.

Zie ook: Micky Adriaansens wil frequentiepakketten ongeclausuleerd veilen.

www.acm.nl
www.rijksoverheid.nl