[Column] David de Jong: Mediadebat tweede kamer: 5 uur discussie over incidentenpolitiek…en dan?

Elk jaar houdt de Tweede Kamer een mediadebat over de mediabegroting (waar de NPO en RPO uit betaald worden) en meer onderwerpen. Althans, dat zou je denken.

Er wordt meer dan 1 miljard euro verdeeld in de mediabegroting die staatssecretaris Gunay Uslu (D66) voor het eerst naar de Kamer stuurde en mocht verdedigen. Over de mediabegroting zelf werd in feite nauwelijks gesproken.

Incidentenpolitiek

Dus niet over welk geld, waar dat naartoe gaat, over NPO Start, NPO Plus, NPO Luister en waarom en of dat bijvoorbeeld anders verdeeld kan worden. Ook geen woord over het ook voorliggende document over de investeringsverplichtingen die streamingdiensten krijgen voor culturele producties en hoe het Commissariaat voor de Media daar in algemene zin bij quotaregelingen altijd maar gedoogt. Het interesseert de politiek blijkbaar weinig tot niks. Men sprak enkele uitzonderingen daargelaten, liever over incidenten dan inhoudelijk over de begrotingstukken en de beleidsvoornemens.

De Wereld Draait Door, zzp’ers en het betrekken van (oude) partijpolitieke standpunten werden erbij gehaald om het vooral over grensoverschrijdend gedrag te hebben.

Martin Bosma begint het debat elk jaar met een op zich vaak grappig betoog waarin hij de NPO aanvalt op de in zijn ogen linkse NPO en het anti-PVV-sentiment.

Onhandige partijpolitiek

Terecht maakt hij een punt van vaak partijpolitieke benoemingen. Zo ook dit keer aangaande een PvdA’er als gedelegeerde onderzoekscommissie die de misstanden moet onderzoeken bij de NPO, die wordt geassisteerd door PvdA’er Mariette Hamer en eventueel het Commissariaat voor de Media onder leiding van PvdA’er Amma Assante.

Bijzondere situaties als je onafhankelijkheid en de schijn van partijdigheid wil voorkomen, terwijl slechts 2 procent van de Nederlanders lid is van een politieke partij. Het is algemeen bekend dat de VARA en BNNVARA dicht aanschuren tegen de PvdA, die thans slechts 9 zetels waard is in de Tweede Kamer en de misstanden juist daar plaatsvonden.

Omroepverenigingen en vroeger

Terug naar het debat. Lucille Werner, die tot enkele jaren geleden presentatrice was en nu CDA-kamerlid, maakt duidelijk dat als omroepverenigingen weer de baas zouden zijn, dit allemaal beter zou gaan! Ze betoogde dit ook bij Op1 bij de NPO op televisie. Die goede oude tijd, daar moeten we naar terug, betoogde ze in feite.

De tijd dat de omroepverenigingen de baas waren en omroepbazen ware koningen en koninginnetjes waren in Hilversum en elke samenwerking of profilering van de NPO als geheel blokkeerden. Alsof grensoverschrijdend gedrag met een avondje AVRO(TROS) of een BNNVARA-avond niet voor zouden komen. De grote omroepinstellingen gaan bovendien vanuit zichzelf voor de kijkcijfers, iets wat Lucile Werner wilde stoppen. Lucille Werner zei deze dingen, maar voegde niet de daad bij het woord doorm met concrete wetsvoorstellen te komen dus vooral luchtfietserij namens een politieke partij die sowieso flink wat zetels dreigt te verliezen bij de aankomende verkiezingen.

Omroepverenigingenbestel

Staatssecretaris Gunay Uslu benadrukte hoe belangrijk het toch is om een externe pluriform bestel met omroepverenigingen te hebben en hoe goed Nederland het daarmee toch doet. Opvallend is hoe opnieuw in het mediadebat men zowat behoudens PVV allemaal dezelfde richting op denkt.

De NPO werd door CDA weggezet als boze boeman. Nederland zou dus via zuilen functioneren anno 2022. En dat zou op die manier in lengte van jaren weer in ere hersteld moeten worden, waarbij het gezamenlijk belang maar moet ondersneeuwen.

Geen echte open discussie

Geen land op aarde kent een stelsel met omroepverenigingen. Waarom een model als de VRT, RTBF, SVT (Zweden), DR (Denemarken) en NRK (Noorwegen) zo verschrikkelijk is, wordt niet duidelijk. Het zijn publieke omroepsystemen met één organisatie. Soms met, en soms zonder reclame. Wel hebben deze omroepen vastgelegd hoe pluriformiteit (intern) tot wasdom moet komen en worden ook daartoe rapportages gemaakt en gewerkt met modellen om dit te garanderen. Nooit gesnapt waarom religieuze stromingen door alle belastingbetalers moeten worden betaald om die evangelisering daarvan (EO) te verspreiden. En waarom niet simpelweg met hoor, wederhoor en alle kanten van het spectrum laten horen en zien een publieke omroep minderwaardig zou zijn.

Flexverslaving

De aandacht voor ZZP’ers (flexverslaving genoemd), constructies om medewerkers minder te betalen (zelfs met boetebedingen bij gewenst ontslag) kreeg nu wel de aandacht waar bijvoorbeeld de SP al jaren om vraagt en nu ook de VVD wil dat het aantalzzp’ers bij de NPO en daaraan gelieerde organisaties wordt verminderd.

Onwetende Gunay Uslu?

Opvallend leek de onwetendheid van staatssecretaris Gunay Uslu en haar medewerkers toen het CDA vroeg om de regionale omroepen op een betere EPG-zenderpositie te plaatsen bij distributeurs. Dat zou volgens de staatssecretaris tot 35 miljoen euro voor drie jaar kosten. Niemand die dat kan snappen en daarmee toont de staatssecretaris aan volledig vatbaar te zijn door valse claims van KPN en VodafoneZiggo. Immers het in de EPG-lijst plaatsen van de regionale zenders hoeft niets te kosten!

Mogelijk haalde de staatssecretaris de introductie van regiovensters op NPO2 door elkaar, maar ook hier claimen distributeurs onlogisch hoge kosten terwijl heel Nederland gedigitaliseerd is. We moeten het aldus doen met een betere plek van de regionale content bij de NPO en NPO Start.

geen standpunten van staatssecretaris

De staatssecretaris blinkte verder uit in het niet innemen van standpunten en vooruitschuiven. Onderzoeken en analyses, het formuleren van beleid moet allemaal komend jaar gebeuren. Ze weigerde een mening te geven over de manier waarop de NPO omging met de kwestie van De Wereld Draait Door en de ingestelde onderzoeken, zzp-constructies en ook hoe volgens haar de NPO verder op langere termijn moet worden ingericht, al verdedigde ze het huidige model enigszins.

En zo babbelden de kamerleden bijna 5 uur lang met als enig resultaat dat er mogelijk via wetgeving er extra middelen komen voor audiodescriptie en een uitbreiding van eisen voor redactiestatuten. En zo is in feite weer meer dan 1 miljard euro voor 2023 verdeeld door de politiek voor publieke media. Iedereen deed een plas en het bleef zoals … het was!

---

David de Jong is als journalist werkzaam bij onder meer Marketing Report.

Lees ook:

22-11-2022 | [Column] David de Jong: lang wegkijken voor de kijkcijfers. En nu?
15-10-2022 | [Column] David de Jong over ACM, RTL Nederland en Talpa Network: het duurt te lang
15-10-2022 | [Column] David de Jong: dubbele moraal van overheid en industrie bij ongezonde reclame
01-10-2022 | [Column] David de Jong: Lukt het nu wel met innovatievisie mediasector?
10-09-2022 | [Column] David de Jong: Gunay Uslu slaat plank mis met adviescollege landelijke publieke omroep