De Europese Raad en het Europees Parlement bereiken akkoord over Digital Markets Act

De Europese Raad van ministers en het Europees Parlement hebben een voorlopig akkoord bereikt over de Digital Markets Act (DMA). De komende dagen zal een uitwerking nog ter goedkeuring aan het Europees Parlement en de Europese Raad worden gestuurd.

In december 2021 stelde het Europees Parlement zijn positie vast op de DMA. Sindsdien hebben de onderhandelaars van de Europese Commissie, Europese lidstaten en het Europarlement zich gebogen over de voorstellen die zogeheten digitale poortwachters (lees: grote online platforms als Facebook, Apple en Google) een reeks geboden en verboden oplegt. Als de bedrijven zich niet aan de wetten houden, riskeren ze enorme boetes met het opbreken van het bedrijf als zwaarste straf. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat Meta WhatsApp en Instagram moet afstaan.

Digitale poortwachters

Europees Parlement en de Europese Raad zijn het erover eens dat de definitie van een digitale poortwachter is dat minstens 7,5 miljard euro aan omzet moet worden gegenereerd in de Europese Unie in de afgelopen 3 jaar of dat de bedrijven een marktwaarde hebben van 75 miljard euro. Daarnaast moeten er minstens 45 miljoen maandelijkse gebruikers zijn en minstens 10.000 zakelijke gebruikers in de Europese Unie en moeten de platforms actief zijn in minstens drie EU-landen. Het gaat daarbij om marktplaatsen, appstores, zoekmachines, sociale netwerken, cloudiensten, reclamediensten, voice-assistants en webbrowsers.

Eisen

Er zullen voor de digitale poortwachters eisen komen aangaande het recht voor gebruikers om zich te kunnen afmelden op dezelfde manier als ze zich konden aanmelden, geen standaardsoftwareverplichtingen (zoals bij webbrowsers), het toegankelijk maken van berichtendiensten van verschillende aanbieders met andere aanbieders (denk aan WhatsApp, Facebook Messenger en iMessenger), toegang bieden tot functionaliteiten van smartphones, toegang tot marketing- en reclamedata op platforms en een verplichting de Europese Commissie actief te informeren over aankopen en fusies.

Geen voortrekken van eigen produkten

Eigen producten mogen niet langer worden voorgetrokken, het hergebruik van data mag niet voor andere diensten dan waarvoor gevraagd, net als oneerlijke condities voor zakelijke gebruikers, het voorinstalleren van bepaalde software of applicaties, het verplichten van ontwikkelaars bepaalde systemen te gebruiken om toegang tot appstores te krijgen.

Als de digitale poortwachters zich er niet aan houden, riskeren ze een boete tot 10 procent van hun wereldwijde omzet en bij herhaling 20 procent. Als het overtredingen dan nog doorgaan en er drie overtredingen in acht jaar tijd worden geconstateerd, kunnen nog strengere maatregelen volgen.

De maatregelen worden ingevoerd om keuzevrijheid, veiligheid en privacy voor gebruikers beter te waarborgen. De Europese Commissie zal zelf toezien op de regels. Nationale toezichthouders kunnen wel constateringen doen en doorsturen naar de Europese Commissie. De onderhandelingen over de zusterwet, de Digital Service Act (DSA), lopen nog.

Reacties

Paul Tang, lid van het Europees parlement voor de PvdA (PES): “Er is grote winst behaald. In recordtempo is Europa tot een akkoord gekomen op een wet die het internet fundamenteel zal veranderen. Machtsmisbruik van Big Tech wordt verboden en zwaar bestraft. Hierdoor krijgen concurrerende bedrijven eindelijk een kans en consumenten weer macht over hun eigen data.”

“We hebben voor elkaar gekregen dat chatapps voortaan interoperabel moeten zijn, zodat je vanaf Signal naar WhatsApp berichtjes kunt sturen en vice-versa. Daarnaast pakken we de datamacht aan door te eisen dat poortwachters data niet meer mogen combineren. De data van minderjarigen en data over iemands gezondheid, seksuele voorkeuren of religieuze data wordt verboden voor targeting van advertenties. Hiermee zetten we het mes in het verdienmodel van de allergrootste techreuzen.”

Cedric O, de Franse staatssecretaris belast met elektronische communicatie en de digitale transitie (LREM): “De Europese Unie heeft de afgelopen 10 jaar recordboetes uitgedeeld voor bepaalde schadelijke activiteiten van zeer grote digitale spelers. De DMA zal deze praktijken direct doen beëindigen en een eerlijkere en meer competitievere economische ruimte creëren waarin ruimte is voor toetreders en Europese business. Deze regels zijn essentieel om de digitale markten te ontgrendelen en te stimuleren. Consumentenkeuze wordt vergroot, waarbij innovatie wordt bevorderd en de koek eerlijker wordt verdeeld in de digitale economie. De Europese Unie is de eerste die dusdanige beslissingen neemt en ik hoop dat anderen volgen.”

Andreas Schwab, lid van het Europees Parlement voor het Duitse CDU (EVP): “De overeenkomst maakt een wereldwijd vernieuwd tijdperk van tech-regulering duidelijk. De DMA maakt een einde aan de steeds groter wordende dominantie van Big Tech bedrijven. Vanaf nu moeten ze laten zien dat ze ook in staat zijn eerlijk te concurreren op internet. De regels zullen helpen dat basisprincipe uit te voeren. Europe wil voor zichzelf verzekeren dat er meer concurrentie is, meer innovatie en meer keuze voor gebruikers."

"Met de DMA zet Europa de standaard voor hoe de digitale economie van de toekomst moet functioneren. Het is nu aan de Europese Commissie om de regels snel te implementeren. Als Europees Parlement hebben we ons ervan verzekerd dat de DMA direct tastbare resultaten zal geven: consumenten krijgen de keuze om diensten als webbrowsers, zoekmachines en berichtendiensten van Big Tech bedrijven te gebruiken zonder dat ze de controle verliezen over hun data. Naast dit alles vermijd de DMA elke vorm van overregulering voor kleinere bedrijven. Appontwikkelaars zullen veel mogelijkheden verkrijgen, kleine bedrijven zullen meer toegang tot zakelijk relevante data verkrijgen en de online reclamemarkt zal eerlijker worden.”

De DMA zal na goedkeuring van de Europese Raad van ministers en het Europees Parlement 20 dagen en 6 maanden na publicatie in werking treden. De verwachting is dat deze in 2023 in werking treedt.

Zie ook:
Europees Parlement stemt in met Digital Market Act
EU-ministers akkoord met Digital Market Act

www.europa.eu